In het leven zijn twee dingen onvermijdelijk de dood en de belastingen zo luidt een veelvuldig geciteerde uitspraak. In mijn werkzaamheden heb ik natuurlijk regelmatig mensen aan mijn tafel die een dierbare hebben verloren. De periode vlak na een overlijden is vaak heel hectisch. Je moet veel dingen regelen en ingeval een overlijden heel onverwachts gebeurd is niet altijd duidelijk wat met stoffelijk overschot dient te gebeuren. De overledene heeft bijvoorbeeld zelf zijn eigen wensen nooit kenbaar gemaakt ten aanzien van zijn uitvaart dan moeten de nabestaanden een beslissing nemen. Wat is juist?
Na de uitvaart volgt de verdere afwikkeling. De administratie moet worden bekeken, de abonnementen en dergelijke kunnen worden opgezegd. De gemeente geeft aan een aantal instanties door dat er iemand is overleden en die instanties gaan weer actie ondernemen, denk bijvoorbeeld aan de sociale verzekeringsbank (=SVB, uitvoerder van de AOW), de belastingdienst en de pensioeninstantie. Als nabestaande zul je daar weer op moeten reageren. Als de bank op hoogte wordt gebracht van het overlijden kan de bank ook gaan vragen om een zogenaamde verklaring van erfrecht of verklaring van executele.
In deze verklaring geeft de notaris aan dat iemand is overleden, of er een testament is of juist niet, hoe het zit met kinderen en de langstlevende en kan voor iedere erfgenaam vastgesteld worden óf en hoe deze de nalatenschap aanvaard. Met deze verklaring kan je dan de geblokkeerde bankrekening weer deblokkeren. Soms is die ook nodig in verband met de uitkering van een levensverzekering. Afhankelijk van de situatie moeten er plannen worden gemaakt voor bijvoorbeeld de langstlevende echtgenoot. Kan die blijven wonen of moet die verhuizen, misschien wel naar een verpleeghuis. Ook de belastingdienst wordt door de gemeente op de hoogte gebracht van het overlijden. Deze zal een brief sturen waarin wordt gevraagd om aangifte te doen voor de Inkomstenbelasting voor dat deel van het jaar dat de overledene heeft geleefd (F-formulier).
Een andere afdeling die wordt gewaarschuwd omtrent het overlijden van de erflater is de afdeling Registratie en Successie. Dit is de afdeling die gaat over de schenk- en erfbelasting. Die zal, indien ze dat nodig achten, een brief sturen en melden dat aangifte moet worden gedaan voor de erfbelasting. De aangifte moet worden gedaan binnen 8 maanden na het overlijden. De belastingdienst zal vervolgens de aangifte controleren en uiteindelijk na ongeveer een jaar komt de aanslag.
Een ding wat helpt tegen te veel erfbelasting is het goed invullen van het aangifteformulier. Je moet de waarde van de diverse geërfde zaken zelf aangeven (bijvoorbeeld woonhuis tegen de zogenaamde WOZ-waarde). Voor de meeste mensen geldt dat die geen ervaring hebben met de aangifte voor de erfbelasting. Op zich is het invullen van het formulier goed te doen als je daar rustig voor gaat zitten en je bereid bent om je te verdiepen in wat de belastingdienst allemaal van je nodig heeft aan gegevens.
Wil je meer informatie maak een afspraak voor een vrijblijvend gesprek.
Mr M.G. (Maarten) Rijntjes, notaris in de gemeente Eersel